Danina solidarnościowa
Danina solidarnościowa – quasi trzeci próg podatkowy
Wojciech Niedźwiedzki
Z końcem kwietnia upłynął termin rozliczenia daniny solidarnościowej. Na co należało zwrócić uwagę?
Danina solidarnościowa wynosi 4% od nadwyżki ponad sumę miliona złotych dochodów, przy czym podczas kalkulacji podstawy opodatkowania:
- bierze się pod uwagę tylko kilka źródeł dochodów, tj. dochody opodatkowane skalą podatkową, dochody ze sprzedaży udziałów, dochody opodatkowane podatkiem liniowym oraz dochody z zagranicznej spółki kontrolowanej (CFC),
- nie uwzględnia się dochodów z odsetek od pożyczek udzielonych „prywatnie”, tj. poza działalnością gospodarczą, z kolei dochód z odsetek od pożyczek udzielonych w ramach działalności gospodarczej objęty jest już daniną,
- nie uwzględnia się dochodów z dywidend.
Deklaracja DSF-1 składana we własnym zakresie
Ministerstwo Finansów zapowiadało[1], że termin składania zeznań PIT nie będzie przesunięty. Można było zatem spodziewać się, że nie dojdzie również do przesunięcia terminu rozliczenia daniny solidarnościowej. W przeciwieństwie do niektórych deklaracji w PIT, deklaracja DSF-1 (dot. daniny solidarnościowej) nie jest przygotowywana przez organy Krajowej Administracji Skarbowej w systemie teleinformatycznym, tym samym podatnicy muszą ją przygotować we własnym zakresie, złożyć oraz zapłacić wynikający z niej podatek – wszystko to do 30 kwietnia 2021 r.
Mikrorachunek podatkowy
Podatnicy, którzy zostawili sobie wpłatę daniny solidarnościowej na sam koniec terminu, są zobligowani do jej uiszczenia na mikrorachunek podatkowy. Warto zaznaczyć, że od 15 kwietnia 2021 r. danina ta nie jest wpłacana na rachunek dedykowany dla „pozostałych podatków”, tak jak to było w ubiegłym roku. Wynika to z nowelizacji przepisów o mikrorachunku podatkowym[2].
Wybrane problemy praktyczne związane z daniną solidarnościową
Danina solidarnościowa jest stosunkowo nowym obciążeniem dla niektórych osób fizycznych, które wciąż budzi wiele wątpliwości praktycznych, tj.:
- podstawa opodatkowania daniną solidarnościową nie może być pomniejszona o darowizny, ulgę rehabilitacyjną, ulgę B+R (tu warto wskazać, że dochód z IP-BOX nie jest objęty daniną); ponadto małżonek rozliczający się wspólnie z drugim małżonkiem i tak rozlicza się z całości dochodu na potrzeby daniny;
- brak możliwości rozliczenia straty z lat ubiegłych (konsekwentne stanowiska organów podatkowych) oraz strat poniesionych z innych źródeł dochodu;
- dochody zagraniczne – do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową nie wlicza się dochodów osiągniętych w krajach, z którymi stosowana jest metoda wyłączenia z progresją (np. Niemcy, Francja), zaś wlicza się dochody osiągnięte w krajach, z którymi stosowana jest metoda proporcjonalnego odliczenia (np. Wielka Brytania – w związku z Konwencją MLI, Holandia).
W szczególności ciekawym zagadnieniem wydaje się to ostatnie, tj. prawidłowe ustalenie daniny solidarnościowej w przypadku uzyskiwania dochodów zagranicznych. Przede wszystkim z uwagi na możliwość pełnego rozliczenia ulgi abolicyjnej (w rozliczeniu za 2020 rok jest jeszcze możliwość rozliczenia jej w pełnej wysokości, zaś za 2021 rok ulga ta została istotnie ograniczona). Może bowiem powstać sytuacja, w której podatnik PIT będzie zobligowany do zapłaty daniny solidarnościowej, pomimo tego, że nie jest zobowiązany do zapłaty PIT w Polsce.
Nowa stawka daniny?
Z doniesień medialnych wynika, że niewykluczona jest podwyżka daniny solidarnościowej, z 4 do 7%. Związane jest to z tzw. „Nowym Ładem”, czyli programem społeczno-gospodarczym, który objąć ma również kompleksowe zmiany w rozliczeniach podatkowych osób fizycznych. Poza wspomnianą stawką daniny, są również nieformalne plany uzależnienia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne od dochodu przedsiębiorcy z jednoczesnym ograniczeniem możliwości jej odliczenia od podatku. Zapowiedziane są również zmiany korzystne, tj. wyższy pierwszy próg podatkowy (nawet 120.000 zł) oraz wyższa kwota wolna od podatku (nawet 30.000 zł).
Niewykluczone zatem, że rozliczenie PIT za 2021 r. nastąpi na zupełnie innych zasadach niż to za 2020 r.